25-50-75-100 km doctrine voor minder slachtoffers in het verkeer, plus nog enkele andere verbeteringen.
Gerben zat als vanouds achter de tafel van het gescheurde nieuws. Peet rende gewichtig doende van hot naar haar, daarna richting her en terug naar der. Na de uitzending van Omrop Fryslân enkele weken geleden was het substantieel drukker dan daarvoor. Gek dat mensen worden aangetrokken door iets dat, of iemand die wat afwijkt van het gangbare. Bij rampen openbaart zich dat het sterkst. Misschien dat iedereen denkt de eerste en enige te zijn die even een kijkje komt nemen op de plek waar een onbekende medemens onnodige ellende ten deel is gevallen. Files ontstaan niet alleen kilometerslang achter een verkeersongeval met veel blikschade of nog erger, maar ook in tegenovergestelde richting, omdat de voorste weggebruikers zich belangrijk wanend, ter plekke plotsklaps op de rem gaan staan om alles nog beter te kunnen zien. Intussen gebruiken alle inzittenden niet alleen hun ogen, maar menen ook allemaal elkaar aan te moeten wijzen wat de anderen allang hadden gezien. Plus de oh’s en ah’s gevolgd door de zinloze opmerking dat daar een vreselijk ongeluk is gebeurd. Alle auto's erachter moeten dan eveneens in de ankers. Met weer een extra onnodige file tot gevolg.
Zo gaat het ook met beroemdheden die op enigerlei wijze met open mond van verbazing bekeken of aangegaapt worden, waarbij het begrip 'privacy' in het niet meer te vinden woordenboekje tijdelijk wordt genegeerd. Als je dan later niet alleen kunt zeggen dat je die en die hebt gezien en erbij liegt dat die en die ook nog vriendelijk naar je knikte of je hand heeft aangeraakt, dan is de ziekelijke behoefte aan sensatiehijgerigheid weer voor even bevredigd. De mens is van nature, uitzonderingen daargelaten, sensatieziek en de media daarvan terdege op de hoogte. En hoe!
Ach ik denk dat iedereen wel iets van sensatiezucht onder de leden heeft. Ook degenen die zich hier het meest tegen afzetten. De Telegraaf is niet voor niets bij een breed publiek geliefd. Het AD probeert het ook regelmatig, wetende dat een krant met schreeuwerige koppen meer verkoopt dan eentje met een berichtje over bejaarden die verplicht en massaal in hun moestuintjes bezig moeten zijn.
Dus ook hier bij Peet zullen vast sommige mensen een bakkie of biertje komen doen, omdat ze niet uitsluiten dat in dit pand misschien wel weer wat zou kunnen gebeuren. Gerben is nog nooit zo vaak begroet als na zijn optreden als oprichter van een alternatieve partij. Gezien zijn optreden toen en nu nog steeds, vrees ik dat hij nog wel wat mediatraining kan gebruiken.
Vorige week had Joop, die het ook had opgemerkt, tegen hem geroepen: “Zwaaien Gerben en handen geven, lachen en wat onnozels zeggen. Het zijn wel de lulla’s die op jou moeten gaan stemmen!” Gerben werd daar echter niet losser van, integendeel zelfs. Ging nog meer scheuren en trok artikelen uit de dagbladen die hij heel niet nodig had.
Ik was vroeg. Gerben is dat de laatste tijd altijd. Na ruim tien minuten kwam vrijbuiter Strein binnen met de zwarte labrador Romke aan de riem. Vrij snel daarna bouwvakker Jopie. Zeker een stief kwartiertje later stapte ook boer Wiebe Oenema over de drempel. Maar ja, wat wil je? Hij had een vrouw die antikroeg is en ook al niet enthousiast wilde worden over de nieuwe partij zoals Jopies eega Treinie, Fiek, de vriendin van Strein en mijn vrouw Mar dat wel waren. Toen onze veehouder goed en wel binnen was, kwam Peet met de kaarten achter de toog vandaan, terwijl Wiebe meldde dat de melkquota zouden worden afgeschaft. Hij had met zijn zoon Tim al gekeken hoe ze verder zouden uitbreiden.
“En zo worden de rijke boeren steeds rijker en de kleinere uit de markt geflikkerd,” merkte Joop gewichtig op.
“Ik moet wel investeren om bij te blijven. En ik moet aan de toekomst en die van Tim denken, als hij het bedrijf later over wil nemen. Groter worden is doodgewoon broodnodig. Anders verdampt de toekomst. Ik moet woekeren met de geldelijke talenten die ik van de bank kan lenen. Gelukkig wel tegen een steeds lagere rente. Die kans laat ik niet liggen. Rijk zal ik er helaas niet van worden. We werken bijna uitsluitend voor de bank.”
“Over rijken en sloebers gesproken,” zei Strein, “heb jij je Formule 1 boete al binnen, Joop? Of moeten wij met z’n allen weer eens mee boeten en het door jou ontstane gat in de staatsbegroting dichten?”
“Nee! Ik mag hopen dat ze mij zijn vergeten. Of dat de foto is mislukt.”
“Maak jij je maar geen zorgen.” Spontaan reageerde Gerben, geposteerd achter de Volkskrant. “Jij wordt echt niet vergeten Joop! En let op mijn woorden: ze sturen onheilsbrieven altijd net voor het weekend begint, waardoor je vanaf zaterdagochtend twee dagen bedenktijd hebt en daardoor telefonisch minder uit je dak zult gaan.”
“Nou, die bezinningstijd zal aan jou niet besteed zijn, toch Joop? Jij kunt je woede wel twee dagen opsparen. Krijgen ze alsnog de volle laag. Dat is jou wel toevertrouwd. Daar weet ik nog alles van, toen je de boete net verdiend had,” meldde Wiebe, daarbij Joop vol leedvermaak aankijkend.
“Ja, godver de godver. Zestig euro. Voor mij is ‘t een volle tank.”
“Voor mij is dat net zo goed ook zowat een volle tank en daarom zo oneerlijk,” zei ik. “En wat ik helemaal oneerlijk vind, is dat er meteen gestraft wordt als er per ongeluk even een keertje te hard wordt gereden. Als ik het goed begrepen heb, rijdt Strein consequent tien tot wel twintig kilometer per uur langzamer dan wettelijk is toegestaan. Als hij dat een heel jaar volhoudt, hoeft hij nooit een snelheidsboete te betalen.”
“Nou, ik zal je een geheim vertellen,” beaamde Strein. “Het klopt. Het Ministerie van Geldklopperij zal van mij geen extra donaties ontvangen.”
“Juist,” zei ik, “en dat is toch ook niet eerlijk.”
“Wat bedoel je daar nou weer mee, professor? Wil jij, omdat ik geen boetes krijg, dat ik vadertje staat op een andere manier toch nog wat toe stop? Bedoel je dat? M’n rooie rug op. Ik vind het wel goed zo.”
“Nee, niet goed zo,” nam ik het weer over. “Ik mis in dat hele boetesysteem een beloningsaspect. Meteen straffen bij een missertje, maar geen beloning na een heel jaar keurig rijgedrag. Dat is toch een beetje knap knettergek, of niet dan?”
“Jij wil iedereen die niet een keertje betrapt is een lintje geven?” spotte Peet, daarmee te laten merken ook op te letten. “Wat een kul!”
“Nee Peet, geen lintje en geen kul. Gewoon een geldbedrag. Kijk, als je voor iedereen de wegenbelasting op jaarbasis met twee tientjes verhoogt, kan je aan het eind van het jaar alle motorrijtuigcoureurs die geen brief uit Leeuwarden hebben gehad, honderd euro teruggeven. Ga je een keertje in de fout, waar zestig euro op staat, krijg je geen boete maar vervalt de bonus van honderd euro. Ten opzichte van het huidige systeem is de boete dan voor iedereen slechts die extra twee tientjes die aan het begin van het jaar bovenop de wegenbelasting kwamen.
Als je dan het idee van een inkomensafhankelijke boete, dat je laatst opperde eraan koppelt, wordt alles eerlijk en veel veiliger. Wanneer je voor de tweede keer in de fout gaat, word je inkomensafhankelijk aangeslagen. Vijf procent van je bruto maandsalaris bijvoorbeeld. Na de derde overtreding word je als recidivist met twee procent van je bruto jaarsalaris verrast. En de vierde overtreding betekent rijbewijs inleveren en opnieuw lessen.
En de boetes niet ergens misbruiken om gaten in Den Haag te vullen, maar aanwenden om steeds meer flitsapparatuur aan te schaffen. Zo financieren de flitsende snelheidsmaniakken hun eigen snelheidsfoto's. Houdt iedereen zich aan de verkeersregels, komen er geen camera's meer bij. De klant betaalt de eigen boetebrieven uit Leeuwarden. Mooi toch?
En dan wel elk jaar met een schone lei beginnen. Allemaal weer op nul met een startbijdrage van twee tientjes. Dat levert jaarlijks een hoop geld op. Of ‘t maakt ‘t verkeer een stuk veiliger. Waarschijnlijk allebei. Meer veiligheid, minder brokken en minder menselijk leed zou het uitgangspunt moeten zijn. Want als iedereen rustiger en veiliger gaat rijden, levert dat de staat wellicht minder aan boetes op, maar krijgen we er wel een hoop veiligheid en welzijn voor terug. Wie wil dat nou niet. En je beloont goed gedrag, elk jaar weer opnieuw.”
Ik had nog maar net een punt achter het woord ‘opnieuw’ laten vallen of vanachter de kranten kwam een ovationeel eenmansapplaus. Onze nog in ruste zijnde minister-president klapte zich de alternatief beleid schrijvende handen tomaatrood. Vond het een meesterlijk idee. En dat vond Jopie nou weer niet zo vreemd, omdat het was bedacht door een schoolmeester.
“Mensen met een camper evenals eigenaren van oldtimers betalen het kwarttarief. Dragen dan ook eenmalig een kwart van die twintig, dus vijf euro af en krijgen bij goed gedrag ook een kwart van de honderd euro als beloning terug. Uiteraard wel de strafpercentages bij herhaalde wegpiraterij.” Ik nam een slok en ging verder. “In het onderwijs moet ook af en toe bestraffend gecorrigeerd worden. Maar geloof me, complimentjes en beloningen doen meer wonderen. Ik heb met een moeilijke klas - en dan heb ik het over die ene klas van dertig met die acht leerlingen met een rugzakje en bijbehorende handelingsplannen- al eens geregeld dat wanneer ze ook in de loop van de middag hun best deden, we ook dan halverwege even tien minuten naar het plein zouden gaan. Even een verkort speelkwartiertje. De eerste keer keek onze directeur heel vreemd en kreeg vervolgens te maken met protesterende collega’s. Ik bleef het stug volhouden. Niet iedere middag uiteraard. Want dan was er van een beloning geen sprake meer. In dat geval zouden de slimmeriken het al gauw elke middag als een recht gaan opeisen. De middagen in het algemeen verliepen daarna structureel beter en ik kreeg navolging van zelfs de meest kritische collega’s. Voor de directie geen houden meer aan.
Kortom: goed rijgedrag belonen. Om correct rijgedrag nog meer te reguleren zou ik voor de 25-50-75-100 doctrine willen gaan. Voor alle snelwegen 100 km, de secundaire tweebaanswegen 75, binnen de bebouwde kom 50 en in elk centrum of woonerf 25 km per uur. Dat is gemakkelijk te onthouden en voor iedereen duidelijk.
Nu zijn overal verspreid in Nederland wegen met 30, 40, 45, 50, 60, 70, 80, 90, 100, 120 en 130 per uur. Sommige zijn zelfs per dagdeel verschillend; moet je eerst op je klokje kijken of je gas mag geven. Zag zelfs ergens een keer een bord met 65 en ook 110 komt voor. Belachelijk! Geef duidelijkheid. Scheelt een heleboel verkeersborden. En handhaaf deze vier limieten rechtvaardig en streng. Dan moet er wel veelvuldig en op heel veel plaatsen worden gecontroleerd. Bij overschrijdingen van elke maximale snelheid of stoplichtnegatie moet het net genoemde bonus/malussysteem worden toegepast. Hier ligt een mooie taak voor het UWV om werkloze werkwilligen massaal in te zetten. De extra beloning die ze bovenop hun WW-uitkering krijgen, verdienen ze voor de staat zo terug.
En daarbij mag het radiozenders absoluut niet worden toegestaan de plekken waar gecontroleerd wordt, door te geven. Verbieden! Informatie verstrekken over de controleplekken werkt contraproductief. Per overtreding zou er een ton boete op moeten staan. Daarom zijn trajectcontroles zo goed. Controleren moet het doel hebben het verkeer veiliger te maken. En de automobilist moet het idee hebben overal geflitst te kunnen worden.
We komen nogal eens in Frankrijk. Daar kun je bijna niet geflitst worden. Ruim voor elke flitspaal staat een levensgroot bord van toch al gauw twee bij twee meter, waarop elke bestuurder wordt gewezen op een radarcontrole binnen enkele kilometers. Met als gevolg dat mensen die veel te hard rijden tijdelijk inhouden. Ze gaan speuren waar die flitsbak staat, rijden die met een keurige snelheid voorbij en geven vervolgens weer een dot gas. Niet waarschuwen per controle plek, maar in een landelijke campagne aangeven dat je overal gecontroleerd kunt worden. Zelfs meerdere keren op dezelfde weg. Wijs erop dat je elk moment geflitst kunt worden, ook in je eigen veiligheidsbelang. Zorg ervoor dat structureel te hard rijden absoluut niet loont. En door rood al helemaal niet. Als je je rijbewijs na vier overtredingen kwijt raakt, is dat helemaal eigen schuld. Dan is het daarna op de weg weer iets veiliger. Een mensenleven moet meer waard zijn dan toegeven aan de wens van de notoire snelheidsmaniakken.
Als iedereen zich op de wegen aan de maximumsnelheden houdt, heeft dat heel veel voordelen. En als je dan kijkt naar het veranderde rijgedrag van Strein, blijkt het alleen wat extra tijd te kosten wat al weer minder wordt als door dat gedrag minder files ontstaan. En wat is wat extra tijd vergeleken met de tijd die je kwijt bent na een aanrijding of nog erger? Het levert dus enorm veel op. Veel minder ongevallen, dus minder doden, minder gewonden en minder blikschade. Dat zorgt voor heel veel minder menselijk leed en is ook nog eens goedkoper voor de zorg en voor de verzekeringsmaatschappijen. Kan op den duur de zorgpremie en de premie voor de autoverzekering omlaag. Er wordt minder brandstof gebruikt, dus ook minder CO2-uitstoot. Er hoeft bijna niet ingehaald te worden, niet plotseling geremd waardoor er bijna geen spontane files meer ontstaan. En een groot aantal mensen extra aan het werk als controleur. Ook een uitkomst voor de mensen die in de schadeherstelwerkplaatsen werken en door de afnemende blikschade overtollig raken. Ze kunnen worden ingezet bij de snelheidscontroles.
Misschien zelfs een mogelijkheid om een aantal geschikte arbeidsongeschikten in te schakelen. Als je standaard in relatie tot de af te leggen afstand wat eerder vertrekt, kom je zonder stress ook op tijd waar je moet zijn. Door al die kostenbesparingen in de zorg, aan de pomp en op de autopolis gaat het besteedbaar inkomen ook nog eens structureel omhoog. Heel prettig voor de minderbedeelden, uiteraard peanuts voor de rijkeren. En als er minder files ontstaan, wordt dat kwartiertje eerder vertrekken al gauw niet meer zo noodzakelijk. Alleen maar winnaars. Tien vliegen in één klap of zoiets?”
“Ja Wiebe, volgens mij geldt dat ook voor jou en alle andere kerkelingen.” Strein leek zijn stokpaard weer te bestijgen. “De kerk doet bijna niet anders dan met de hel dreigen als de kudde niet devoot tegen de vervuilde habijten aanschurkt. Alleen maar dreigen, gebieden en verbieden. Een systeem van belonen kent de kerk niet, behalve een vage hemel later na de dood voor een enkeling. Daarom werkt die werkwijze van jullie niet bij mensen die nadenken. Belonen werkt. Echt waar. Straffen gelijk na een misstap blijft uiteraard en helaas noodzakelijk. Kijk maar eens naar jouw thuissituatie. Daar geldt dat ook, Wiebe. Regelmatig een complimentje, een boeketje boterbloemen, een wulpse tik op de kont of een niet aan stront gerelateerd luchtje en Seik smelt in je handen: uitsluitend winnaars.”
Strein zelf vond hem wel aardig en kon het niet nalaten Wiebe te vragen waar de naam Seike vandaan kwam. Wiebe bleef het antwoord schuldig.
Jopie kwam guitig kijkend met een leuke verklaring. “Herinneren jullie je nog de verklaring van Strein over de herkomst van het woord pake? Nou als je naar hem kijkt,” en hij knikte richting Jouke, “dan werd hij bij de geboorte Jou genoemd. Omdat ook Jou klein geboren is, werd het kleine Jou, dus Jouke. En zij van hem,” en nu keek Joop naar Wiebe, “het woordje ‘zij’ wordt op z’n Fries als Sei uitgesproken. Kleintje Sei wordt dan al snel Seike en dat doet, eh sorry, is ze, ik bedoel zo heet ze nog steeds.” Wiebe kon deze idiote uitleg en de stuntelige toevoeging van Joop niet waarderen te oordelen naar een met hoofdschudden gepaard gaande diepe zucht van afkeer.
“Zij en Jou werden Seike en Jouke, hun kunnen er ook niets aan doen.” Ik was allang gestopt Jopie op zijn 'hun' aan te spreken. Het was en bleef een deel van zijn spreektrant.
“Dat pake-verhaal doet me denken aan jouw Romke D'13 boek Strein.” Ik keek hem aan en vroeg: “Loopt het een beetje? Ik heb het gelezen en ik moet zeggen: niet onaardig. Veel herkenning uiteraard. Met prachtige woordspelingen en geweldige ideeën. Maar komen de mensen af op een titel als Romke D’13 van een onbekende schrijver?”
“Nou, dat valt niet mee, eigenlijk knap tegen. Je moet wel leuren met de voorstellen die erin staan. Men wil dan weten waar het over gaat en met wie of wat het te vergelijken is. En dan moet je enthousiaste gladde verkooppraatjes houden en dat ligt mij niet. Ik wil eigenlijk dat iedereen het leest, desnoods allemaal geleend van elkaar of van een bieb. Heb zelfs contact gezocht met ons plaatselijke kwaliteitssufferdje. Ik kreeg te horen dat ze na een intensieve vergadering geen plaats hadden in het reclame-niemendalletje. Dat kan. Maar als je dan een week na de afwijzing het blad openslaat, zie je toch een hoop non-info. ‘Brandweer redt een waterhoentje’ en ‘Scheefliggende trottoirtegel obstakel voor moeders met kinderen’. Heel belangrijk uiteraard. Dat een plaatselijke schrijver een revolutionair boek over incompetente bewindslui binnen een niet goed functionerend staatsbestel en een onterecht geruimd graf had geschreven, kon door plaatsgebrek niet meegenomen worden.
Daarop heb ik ze het volgende, zeer passende bericht toegestuurd:
‘Pedopriester deelt en vermenigvuldigt’
Afgelopen week heeft de bekende pedopriester Eu Gêne P.P. de Vrome tijdens een fietsritje een grote regenwurm overreden en in tweeën gedeeld.’ Even ter verduidelijking: De letters P.P. staan voor de onwaardige verwijzing naar twee dubieuze apostelen. Eu is de Limburgse verbastering van het Duitse woord ohne.
‘Pater Eu Gêne Petrus Paulus de Vrome was net bij een jong lid van zijn parochie geweest. Op de terugweg lette de eerwaarde even niet op, toen hij al fietsend zijn eigen lid met een zakdoekje ontdeed van wat bloedvlekken en bruine poepresten, afkomstig van het kleine koorknaapje dat hij net huilend en ontredderd had achtergelaten.
Vader Eu Gêne wilde rein zijn voordat hij bij zijn lievelingsnonnetje in opleiding zou binnentreden. Het mooie, reeds niet meer onbevlekte naïeve kindvrouwtje zat deemoedig met gekruiste knieën op haar hoede(r) te wachten. Op haar pastorale beschermherder voor eeuwig, zolang zij zou zwijgen. Als zij een goddelijk geheim kon bewaren, zou slechts zijn lid haar deel zijn en hoefde ze hel en verdoemenis niet te vrezen.
Pater Ohne Gêne deed wat god gebood. Hij genoot van gods kinderschare, liet ze tot zich komen en maakte geen onderscheid tussen jongetjes en meisjes.
Vermenigvuldigde al fietsend door te delen. Het gedeelde tweetal regenwurm ging ieder zijns weegs.
De vromeloze Pater moet ooit Molière hebben gelezen die stelde dat een aangename zonde met afstand aantrekkelijker is dan een saaie deugd.’
Het werd niet geplaatst. Geen plek in de plaatselijke drukwerkherberg. Buiten dit flutkrantje om heb ik best wel een aantal leuke reacties gehad. Heb er een aantal van door Fiek op mijn website laten zetten.”
“Weet je, ik loop ook al een hele tijd rond met het idee een boek te schrijven,” zei ik. “En met jouw boek als voorbeeld zou ik het best wel willen overwegen. Ik weet ’t eigenlijk niet. Ben er voor mezelf nog niet helemaal uit. Je moet volgens mij wel erg gedisciplineerd zijn en geen verkeerde dingen schrijven. Ik bedoel, je moet wel zeker zijn van wat je schrijft.”
“Welnee joh. Je laat anderen iets zeggen. Als het dan achteraf niet klopt, schuif je het lekker af. En vindt iemand later iets storend, of misplaatst, zeg je volmondig sorry. Is het mooi wel op papier gekomen. Heerlijk om frustraties in een boek weg te werken waar vervolgens sommige mensen nog geld voor betalen ook. Kijk, ik krijg ongeveer een euro per boek. Een deel daarvan ging naar de voedselbank. Hier stopte ik snel mee toen ik merkte dat ook daar rare dingen gebeuren.
Ik vond het leuk de oprichtingsspeech van Gerben in het boek te verwerken en ben klaar met mijn frustratie nu het boek gedrukt is. Ik ga de tijd die ik nu over heb tegenwoordig besteden aan het gedoe van onze Thorbecke hiero.” Gerben verstopte betrapt snel zijn hoofd achter z’n krant, toen we allemaal naar de scheur- en knipselhoek keken.
“Goeie ideeën zijn altijd welkom,” hoorden we achter de NRC vandaan komen.
We jasten intussen zestien potjes klaver met z’n vieren en incasseerden vervolgens van Wiebe en Strein de overwinningsneut. We gingen heel vroeg in de ochtend alle vier Peets poort uit richting ieders wederhelft.
Nog geen reacties op dit bericht.